PORONIENIE W SZPITALU

PRAWA RODZICÓW PO PORONIENIU

Pacjentki, które wiedzą już o stracie dziecka i oczekują na poronienie/poród martwego dziecka w szpitalu, po przyjęciu na oddział powinny być poinformowane przez personel medyczny o swoich prawach.

Prawo do godnego pożegnania

Rodzice mają prawo do godnego pożegnania się ze zmarłym dzieckiem. Personel medyczny powinien dołożyć wszelkich starań, aby zorganizować ten moment zgodnie z życzeniem rodziców. Dla prawidłowego przeżycia żałoby przez opłakujących, moment pożegnania zmarłego jest bardzo ważny. Na oddziałach ginekologiczno – położniczych większości polskich szpitali dostępne są maleńkie rożki, kocyki, czapeczki, szatki i pamiątki dla rodziców, tworzone w ramach działalności Fundacji Tęczowy Kocyk. Korzystając z tych podarunków personel medyczny lub rodzice mogą godnie otulić swoje zmarłe dziecko zarówno na chwilę pożegnania, jak i pogrzebu dziecka.

Więcej informacji na stronie: www.facebook.com/teczowykocyk

Prawo do pochówku dziecka nienarodzonego

Zgodnie z obowiązującym w Polsce ustawodawstwem rodzice mają prawo do pogrzebu swojego dziecka bez względu na to, w którym tygodniu ciąży nastąpiła strata. Dotyczy to zarówno poronienia, martwego urodzenia, czy aborcji. Rodzice, chcący skorzystać z prawa do pogrzebu swojego dziecka, muszą to zgłosić personelowi medycznemu w szpitalu. Dalsze działania zależne są od tego, czy jest znana płeć dziecka.

• Gdy możliwe jest rozpoznanie płci dziecka, szpital wydaje kartę martwego urodzenia dziecka, na podstawie której dziecko można zarejestrować w Urzędzie Stanu Cywilnego. Następnie USC wydaje akt urodzenia dziecka (z adnotacją o martwym urodzeniu). Dokument ten daje możliwość: otrzymania zasiłku pogrzebowego z ZUS i skorzystania ze skróconego urlopu macierzyńskiego.
• Jeżeli strata dziecka nastąpiła na wczesnym etapie ciąży i nie można rozpoznać płci dziecka, rodzice chcący skorzystać z prawa do pochówku, mogą wybrać jedno z poniższych rozwiązań:
  • Odbierają ze szpitala kartę zgonu i przekazują ją do zarządcy cmentarza, z którym uzgadniają szczegóły organizacji pogrzebu. W tym wypadku zasiłek pogrzebowy, jak i skrócony urlop macierzyński nie przysługują.
  • Informują personel medyczny, że chcą wykonać badania DNA, mające na celu określenie płci dziecka. Rodzice mają prawo do wykonania tegoż badania, ale na własny koszt, który zwraca się po otrzymaniu zasiłku pogrzebowego. Czas oczekiwania na wynik badania to zaledwie kilka dni. Kiedy znana jest już płeć, szpital wydaje kartę martwego urodzenia dziecka. Wtedy możliwa jest jego rejestracja w USC, a na jej podstawie skorzystanie z prawa do zasiłku pogrzebowego z ZUS i skróconego urlopu macierzyńskiego.

Prawo do pogrzebu dziecka mają rodzice również w sytuacji, kiedy do poronienia (porodu) doszło w domu, a – w przypadku wczesnego etapu ciąży - ciało dziecka zostało zabezpieczone do koniecznych badań określających płeć.

• Jeśli rodzice nie decydują się na badania DNA, a chcą pochować dziecko, szpital, do którego zgłosiła się kobieta, wydaje kartę zgonu, którą należy przekazać do zarządcy cmentarza, z którym uzgadniają szczegóły organizacji pogrzebu. W tym wypadku zasiłek pogrzebowy, jak i skrócony urlop macierzyński nie przysługują.
• Jeśli w trakcie poronienia w domu doszło do utraty szczątków dziecka (materiału poronnego), pochówek jest niemożliwy; matka nie ma też prawa do skróconego urlopu macierzystego. W tym przypadku warto zdecydować się na pochówek symboliczny. Są one organizowane w wielu miejscach w Polsce przy okazji pochówków dzieci utraconych do mogił zbiorowych.

Jeśli rodzice: znają płeć dziecka, chcą je pochować, są w trudnej sytuacji rodzinnej i finansowej, nie mają prawa do zasiłku pogrzebowego, a dalsza rodzina nie wyraża chęci pomocy, mogą skontaktować się z najbliższym Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej i zapytać o jednorazowy zasiłek celowy, który mógłby pokryć koszty pogrzebu.

Prawo do pogrzebu dziecka dotyczy również poronień (porodów), które odbyły się poza granicami Polski, nawet jeśli państwo, w którym doszło utraty dziecka, ogranicza to prawo ze względu na długość trwania ciąży. Rejestracja dziecka odbywa się za pośrednictwem konsula, a następnie USC.

Jeśli rodzice odmawiają pochowania swego dziecka, mogą tego dokonać krewni - dorosłe rodzeństwo, dziadkowie, pradziadkowie, a nawet krewni do czwartego stopnia pokrewieństwa. Jeśli i oni tego nie uczynią, obowiązek ten spoczywa na gminie. Wynika to z zasady, że każda zmarła osoba ma prawo do godnego pochówku. Dzieci zmarłe przed narodzeniem mogą być pochowane: w mogile rodzinnej, w mogile prywatnej wykupionej przez rodziców, w kwaterze dzieci małych, w grobowcu zbiorowym o ile taki istnieje na terenie gminy.

Prawo do zasiłku pogrzebowego

Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy przedstawić w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń oraz akt urodzenia dziecka (z adnotacją o martwym urodzeniu) wydany przez USC. Otrzymana kwota pokryje: koszty pogrzebu, koszty badania DNA płci dziecka, jak i dodatkowych badań genetycznych, mających na celu sprawdzenie, jaka była przyczyna poronienia.

Prawo do urlopu macierzyńskiego

Zgodnie z art. 180 §1 Kodeksu Pracy, matce po poronieniu przysługuję prawo do skróconego urlopu macierzyńskiego w wymiarze ośmiu tygodni, licząc od dnia straty dziecka. Urlop ten jest płatny 100 procent. Jeśli matka w czasie poronienia przebywa na urlopie macierzyńskim (z tytułu narodzenia starszego, żywego dziecka) ma prawo do zasiłku macierzyńskiego. Skorzystanie z prawa do skróconego urlopu macierzyńskiego i zasiłku wymaga przedstawienia w pracy skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka (z adnotacją o martwym urodzeniu) wydanym przez USC.

Prawo do poznania przyczyny poronienia

Przy okazji ustalani płci dziecka, laboratorium może przeprowadzić badanie mające na celu określenie, czy za poronienie nie odpowiada wada genetyczna matki lub dziecka. Badania takie są refundowane przez NFZ tylko w ograniczonym zakresie i dopiero po wystąpieniu 2 poronień z rzędu. NFZ w ogóle nie refunduje badań genetycznych, które mogą być wykonane bezpośrednio u zmarłego dziecka. Jest to też bardzo cenna informacja dla genetyka, który będzie w stanie określić ryzyko wystąpienia poronienia w przyszłości.

Z doświadczenia rozmów z rodzicami po stracie dziecka nienarodzonego wynika, że możliwość godnego pożegnania się z dzieckiem, nadanie mu imienia i jego godny pochówek sprzyjają prawidłowemu przebiegowi procesu żałoby.